JUWEEL IN DE LOTUS

Door: Ds. Corry Nicolay

In Lhasa, de hoofdstad van Tibet wandelen we door ‘Norbulingka’, het ‘Juwelenpark’ van de 14e Dalai Lama. De juwelen zien we boven ons hoofd en in de vijf centrale levenskleuren.

Vanuit Kathmandu, de hoofdstad van Nepal vliegen we naar Lhasa, de hoofdstad van Tibet. Lhasa ligt op 3450 meter hoogte en de eerste uren happen we wat naar adem. Maar dat went gelukkig snel. De volgende dag omringt een stralende blauwe lucht het ‘Juwelenpark’, het Zomerpaleis van de Dalai Lama. Overal om ons heen zien we de kleuren die centraal staan in de Boeddhistische levensovertuiging: blauw, wit, rood, groen en geel. Het zijn de vijf elementen van het leven, de vijf levensjuwelen. De kleur blauw is de lucht, wit is de wolken, rood is het vuur, groen is het water en geel is de aarde. Het zijn de kleuren die elke Stupa versieren en het zijn de kleuren van de gebedsvlaggetjes. Een Stupa is een Boeddhistisch heiligdom, wat omhoog wijst en de ingang op het Oosten heeft, daar waar de zon het duister van de nacht verdrijft. De Stupa wijst naar de lucht, het hemelse.
De kleuren komen mij als Christen vertrouwd voor, maar ja wat wil je ook, het Hindoeïsme en Boeddhisme hebben tenslotte al veel oudere papieren en dus oudere waarheden. Ik geloof dat wijsheden alle eeuwen door meegenomen worden door mensen en steeds weer vanuit de eigen beleving betekenis krijgen. De vijf levenskleuren worden gebruikt in de verschillende Christelijke kerken. Daar is de kleur blauw van de ikonen de kleur van het aardse, de kleur wit van het reine, het hemelse, de kleur rood vertelt over het vuur van Heiligheid en het vuur van liefde, over dat wat mensen kan doen open bloeien als een bloem. Als een lotus, zegt het Boeddhisme. De kleur groen is de kleur van hoop, de kleur die vertelt dat een mensen op aarde als een vis in het water vrijuit door het leven zouden mogen ‘zwemmen’ en de kleur geel is het goud van het hemelse wat mensen op aarde zichtbaar kunnen maken door hun manier van leven. De kleuren zijn de juwelen in de lotus, in die tere en tegelijk krachtige levensbloem.

En dan wijst onze Tibetaanse gids omhoog en zien we het blauwe plafond met de gele balken. “kijk’, zegt hij, ‘de lucht (blauw) en de aarde (geel) komen in het plafond samen.’ Het ontroert mij. Wat prachtig. Het doet me denken aan de hemel en aarde die elkaar kunnen raken door onze manier van mens-zijn, onze manier van leven. Door Verlichting kun je dat bereiken, leert het Boeddhisme. Open je voor de parels van het leven, open je voor de vier edele waarheden:

  1. Er is leed. 'Het leven zit vol pijn en verdriet'.
  2. De oorzaak van die pijn en verdriet is het niet tevreden zijn, de begeerte, hechten aan het leven
  3. Het leed kan ophouden te bestaan door je los te maken van begeerte, door verlichting.
  4. Volg daarom het achtvoudige pad van juist inzicht,levensdoel, mild leven, sterven, denken, mediteren, van levenswaarden en de dood.
Ik kijk naar het plafond, zie de uitnodiging van hemel en aarde en denk aan aloude woorden:

Niet wat wij van elkaar weten is belangrijk,
belangrijk is wat wij voor elkaar betekenen.

Ik knipoog naar de levensjuwelen van het plafond en zie de juwelen van levenskleuren boven in de versierde Stupa en als gebedsvlaggetjes waaien in de lucht. Het is goed hier te zijn en de sfeer van mildheid en mededogen te mogen inademen.

(Corry Nicolay is als predikant gespecialiseerd in interreligieuze communicatie.)