Een jaar geleden is onze Turks/Fiese vriend Remzi overleden. Meerdere keren zijn we met hun hele gezin naar Turkije gegaan. We hebben daar samen prachtige weken beleefd. Na een slopende ziekte is hij in Nederland overleden en in Turkije begraven. Vanuit de Turkse cultuur en geloofsbeleving was na 30 dagen een eerste herdenking van zijn leven in de moskee in Heerenveen. En nu, na een jaar is de grote herdenking van zijn leven. Ook hiervoor zijn mijn man en ik uitgenodigd

De moskee loopt helemaal vol. Zoals gewend zitten de mannen en vrouwen gescheiden. Eerst herdenkt de imam (Islamitisch geestelijke) Remzi zijn leven en hij spreekt een gebed uit. Stil en ingetogen luisteren de mensen en ik zie hoe de vrouwen steun bij elkaar zoeken. De weduwe en de kinderen worden omringd door liefdevolle blikken en armen Ze krijgen bemoedigende klopjes op de arm.
Daarna eten we samen. In de gebedsruimte van de moskee leggen de vrouwen kleden op de grond om daar samen te eten. De mannen eten in de kantine. Door samen te eten delen we samen het goede van het leven en danken Allen voor de herinneringen aan Remzi zijn leven. Een dochter heeft vooraf indringend van haar vader gedroomd en vertelt hoe mooi haar vader het vind dat we nu allemaal aan hem denken. Een jonge vrouw spreidt spontaan haar handen teder uit en bid luidop tot Allah. Ik ervaar intens het mooie en goede van dit samenzijn en voel de kracht samen als gelovigen.

Nadat de spullen van het samen eten zijn opgeruimd, begint de gebedsdienst. Eerst bidden de gelovigen ingetogen het vaste gebed met woorden, kniebuigingen en lichaamsbewegingen. De handen worden opgeheven naar Allah en uitgespreid naar elkaar. De imam leest uit de Koran Sura (Hoofdstuk) 23. Deze Sura vertelt over Allah die leven geeft en weer terug ontvangt. Die de aarde schenkt om in vrede (salaam) met elkaar samen te leven. Die ons vraagt eerlijk en goed te leven, zodat het goede later kan voortbestaan bij Allah. Het leven van Remzi wordt genoemd en vanuit onderlinge verbondenheid voorgelegd aan Allah.
In stilte geven de gelovigen zich over aan de intieme sfeer, bidden ieder hun eigen gebed en zijn in gedachten verzonken. De glans van eerbiedigheid en veiligheid spreidt zich over allen uit.

Na de gebedsdienst blijven meerdere mensen nog wat hangen, praten zachtjes met elkaar en troosten hen die verdrietig zijn. Want ook het gemis van andere dierbare mensen wordt gevoeld en beleefd. Opnieuw ervaar ik de stille en dragende kracht van het samen zijn als mensen, samen vanuit Allah/God.

De familie bedankt ons dat we aanwezig zijn om dit belangrijke moment met hen te delen. Ook mijn man en ik zijn dankbaar dat we dit mogen delen met de familie en hele gemeenschap.
Bij het afscheid omhelzen we de familie en wensen hen en de andere aanwezigen de Vrede van God toe. Hun wens voor ons is precies hetzelfde: Salaam Aleikum, de Vrede van God.

Corry Nicolay is PKN predikant interreligieuze communicatie. (corrynicolay@hetnet.nl - www.kleurrijkgeloven.nl)