Een bekend liedje gaat over de zeven zonen van Vader Abraham. Twee ervan hebben nadrukkelijk hun sporen in de geschiedenis getrokken: Ismaël en Izaäk. Twee zonen van dezelfde vader en van verschillende moeders. Over die beide zonen wordt in tenminste drie godsdiensten hetzelfde verhaal verteld. Wanneer de betekenis ervan tot leven wordt gebracht, bloeit ook in kleurrijk Nederland de bloem van menselijke solidariteit.

Veel mensen kennen het verhaal van Abraham, die geloofde dat hij van God zijn zoon moest doden en offeren. Het verhaal staat in de Thora, de Bijbel en de Koran. De naam Abraham is in de arabische Koran: Ibrahim en betekent: vader van vele volkeren. Abraham/Ibrahim was typisch een kind van zijn tijd, hij leefde ver voor onze jaartelling in een offercultus. Een cultuur met opvattingen over wat normaal en gewoon is. Er bestond een godsbeeld van een autoritaire, alles eisende god die je als mens tevreden kunt stellen door onderwerping en door het brengen van offers, zelfs mensenoffers.
Een ander mens doden? Als het moet, dat moet het.
Je eigen kind offeren? Als het niet anders kan ... en Abraham doet het.
Gods wil is wet en wetten functioneren zoals ze worden begrepen.
Dat was vroeger zo en daarin is vandaag niets veranderd.

Moeten mensen elkaar opofferen voor het beeld wat zij zelf van het leven en van hun geloof in God hebben? ‘Ja’, denkt Abraham. ‘Nee’, is de reactie van God. ‘Stop, hó’, klinkt het in de Thora, Bijbel en Koran. Denk je als mens echt dat je willens en wetens een ander mens mag opofferen aan jouw opvattingen? Ben je dan helemaal los geraakt van de kostbare waarde van het leven? In alle drie Heilige Boeken staat: Wees rein in wat je doet en wat je eet. Dood en beschadig je medemens niet. Behandel ze maar als je eigen kind, want even kostbaar zijn zij.

Joden en Christenen vullen bij het kind de naam Izaäk in en voor de Moslims heet hij Ismaël, beiden kinderen van Abraham. (In de Thora Berechieth 22, in de Bijbel Genesis 22 en in de Koran Sura 37) Beide zonen van Abraham/Ibrahim doen hun naam eer aan. Izaäk betekent: hij lacht; Ismaël betekent: God hoort. Lachen en gehoord worden; wanneer je als mens echt hoort, kunnen we samen lachen, wanneer we oor hebben voor de betekenis zal blijdschap zich uiten in zo'n open lach. Ook Abraham doet zijn naam eer aan in de betekenis van: vader van vele volkeren. Wat Abraham in het aloude verhaal ontdekt, blijft van waarde heel de geschiedenis door en is belangrijk voor vele volkeren. Je hoort wel eens zeggen: Wie Abraham heeft gezien treedt de jaren der wijsheid binnen. Kan dit alleen na je vijftigste jaar? Wie gaat inzien wat Abraham heeft ontdekt, staat naar mijn mening midden in die kostbare levenswijsheid.

Het oeroude verhaal stelt vragen naar de oorsprong, betekenis en doel van het leven. In de wereld waarin wij nu leven is dit geen overbodige luxe. Op schrijnende wijze is zichtbaar hoe mensen elkaar misbruiken en beschadigen in oorlogen. Bijvoorbeeld de oorlog tussen Israël en Palestina. Een politieke oorlog, waarbij de ene partij oorlog voert met tanks en helicopters en de andere partij met zelfmoordacties in vijandelijk gebied. Helaas is deze oorlog een doel op zichzelf geworden waarbij de leiders van beide volkeren niet in staat zijn deze immens treurige geschiedenis een andere wending te geven, namelijk de weg naar vrede.

De leiders van beide volkeren moeten de durf hebben boven zichzelf uit te stijgen en wanneer zij gelovig zijn, luisteren naar wat hun profeten hierover gezegd hebben. Het vermoorden van elkaars leiders en het vermoorden van onschuldige burgers, kinderen, vrouwen en mannen, leidt alleen maar tot reacties op acties. Dit geweld over en weer tussen Israël en Palestine is enkel op politiek niveau te stoppen. De enige weg naar vrede is: stoppen met elkaar vermoorden, stoppen met waanzinnige oorlogsdaden en stoppen met het niet luisteren naar elkaar.

‘Terrorisme en de Islam zijn onverenigbaar’, zegt de Islamitische Stichting Nederland. Net zo geldt dit voor het Joodse en Christelijke geloof. Aanslagen in situaties waar geen oorlog is, zoals Al Qaeda die pleegt, dát is terrorisme. Mensen die dit doen, kunnen zich geen Moslim, Joods gelovige en Christen noemen. Terrorisme is mensonterend en misdadig. Conflicten tussen Moslims, Joden en Christenen horen gewoon niet. We hebben elkaar juist nodig voor de weg van vrede.

De weg van de vrede is er één vol doornen en psychische beletselen, ook voor de leiders van het Joodse en Palestijnse volk. Uiteindelijk is de weg van vrede de enige en meest verstandige optie, die het minste bloed kost en uiteindelijk voor beide volkeren, tot vertrouwen en broederlijke en zusterlijke liefde leidt.

Na het sterven van Abraham komen Ismaël en Izaäk samen om hun vader te begraven. Laten we hopen en bidden dat de wijsheid van die ene vader Abrahem en het geloof in God mensen geweegt om de weg van vrede te willen zoeken en gaan.

De moslims beleven hun verlangen naar vrede tijdens het jaarlijks het Offerfeest, dit jaar vanaf 20/21 januari. Samen met moslim uit heel de wereld zoeken ze die diepe betekenis van Salam (=vrede) voor het leven. Voor Christenen begint in februari de 40-dagentijd waarin gezocht wordt naar de betekenis van de Vrede die Christus ons schenkt.

Joden, Christenen, Moslims, mensen die op een andere manier gelovig of niet gelovig zijn, ieder kan nadenken over Abrahams verhaal, over de kostbare waarde van het leven. Zo kleurrijk en verschillend als we zijn, de bloem van menselijke solidariteit was, is en blijft meer dan de moeite waard.

Corry Nicolay is predikant en voorzitter van het Platform Levensbeschouwing in Kleurrijk Fryslân.